خودمحوري در مسائل دين، مايه گمراهي
بخشي از مسائل دين، تأييد و تأكيد احكام عقلي و حقايق علمي است و بخشي ديگر رهنمودها و دستورالعمل‌هايي است كه فراتر از دريافت عقل و رهيافت علوم بشري است.
در اصطلاح علمي، دسته نخست را «احكام ارشادي» مي‌نامند و دسته دوم را «احكام مولوي» و «احكام تعبدي».
در زمينه احكام ارشادي، انسان‌ها به دليل برخورداري از عقل و ابزار شناخت، مجال آن را دارند كه به تعقل و تفكر و كاوش و تجزيه و تحليل و تعيين حدود و جوانب بپردازند، زيرا حكم شريعت در اين موارد، نظر به دريافت‌هاي عقلي خود انسان دارد؛ مانند: ممنوعيت دروغ، غيبت، حسادت، بخل، كينه و مانند: حسن وفاي به عهد، سخاوت، خدمت به انسان‌ها و... .
اما در زمينه احكام تعبدي، مانند: نماز، روزه، حج و... مجالي براي عقل نيست كه بخواهد كم و كيف و ميزان ضرورت و شكل انجام آنها را به تنهايي بفهمد، بلكه در اين زمينه‌ها كه معمولاً به مسائل عبادي باز مي‌گردد، عقل حكم مي‌كند كه بايد نوع عبادت و بندگي و راه صحيح تقرب به خداوند را از خود خداوند و از وحي و انبياء دريافت كرد، زيرا چه بسا انسان شيوه‌اي را براي اظهار بندگي به درگاه خداوند برگزيند كه مورد رضاي الهي نباشد.
متأسفانه همان‌گونه كه در فصل قبل گفته شد، برخي انسان‌ها در مسير تقرب به خداوند و رسيدن به ارزش‌هاي معنوي، گاه گرفتار خودخواهي و خودمحوري مي‌شوند و با فكر و سليقه خود راهي را در پيش مي‌گيرند و همان‌طور كه مثلاً عده‌اي به گمان دفاع از اهل بيت، راه‌هايي را مي‌روند كه مايه بي‌آبرويي شيعه و بدنام شدن مكتب اهل بيت مي‌باشد، گروهي هم در ميدان زهد و تقوا و رياضت و عرفان و بندگي و عبادت خدا، گرفتار بدعتگذاري شده و شيوه‌ها و مسلك‌ها و روش‌هايي را اختراع كرده‌اند كه از سوي وحي تأييد نشده است.
كم نيستند كساني كه معناي زهد را درك نكرده و گمان كرده‌اند كه زهد يعني ژنده‌پوشي، گدامسلكي، درويش‌بازي، گوشه‌گيري و... .
هستند كساني كه تقوا را به معناي انزوا از جامعه، حضور نيافتن در كارهاي جدي اجتماعي، توجه نكردن به مسائل حيات و زندگي گرفته‌اند و به خيال خود براي رسيدن به مقامات معنوي و دست يافتن به كارهاي خارق‌العاده و كرامات، به چله‌نشيني و اذكار ساختگي و آزار تن همت گمارده‌اند.
در حالي كه هيچيك از اينها مورد رضايت شارع مقدس نبوده و مايه تقرب به خداوند نيست، چه اين كه راه نزديك شدن به خداوند، پيروي از راه وحي و الگو قرار دادن پيامبر(ص) و امامان معصوم(ع) است و در راه عبادت، نبايد به ابداع و اختراع دست زد.
حضرت رضا(ع) در اين باره مي‌فرمايد: «اين سخن رسول خدا است: «كسي كه به دين و مسلكي گردن نهد كه آن را از منبع صحيح و معتبر ديني ـ وحي و پيامبر ـ دريافت نكرده است، از سوي خداوند محكوم به پوچي و گمراهي است و كسي كه تلاش كند مسائل و روش‌هاي ديني و عبادي خود را از راه‌هاي غيرمعتبر و از راه‌هايي كه خداوند آنها را تأييد نكرده است، دريافت كند، مشرك به شمار مي‌آيد! تنها راه ايمن و معتبر براي شناخت وحي و پيام و خواست خداوند، راه محمد مي‌باشد.»
اهميت اين روايت تا آنجاست كه اگر علل انحطاط مسلمانان و عقب‌ماندگي فرهنگي و علمي و عملي آنان را مورد مطالعه قرار دهيم، خواهيم يافت كه يكي از مهم‌ترين آنها، بدعت‌ها و اختراع‌هاي نادرستي است كه در قلمرو برنامه‌ها و مفاهيم ديني صورت داده‌اند و به جاي اين كه تقرب به خدا و محبت به اهل بيت را در متخلق شدن به اخلاق الهي و ارزش‌هاي والاي معنوي و فضايل انساني جست و جو كنند، دل به برخي باورها و مسائل صوري و ظاهري خوش كرده‌اند
نظرات شما عزیزان:
برچسب‌ها:
خبرنامه وب سایت:
آمار
وب سایت:
